Römm er sú taug
Ef allt væri með felldu, stæði Styrmir Gunnarsson fv. ritstjóri
Morgunblaðsins framarlega í flokki þeirra, sem mæla fyrir samþykkt
nýrrar stjórnarskrár í þjóðaratkvæðagreiðslunni 20. október. Það stafar
af því, að þrjú lykilákvæði í frumvarpi Stjórnlagaráðs til nýrrar
stjórnarskrár – ákvæðin um auðlindir í þjóðareigu, jafnt vægi atkvæða og
beint lýðræði – eru í nánu samræmi við vel grundaðar skoðanir Styrmis
eins og hann hefur lýst þeim á löngum blaðamannsferli.
·
Frumvarp Stjórnlagaráðs kveður á um auðlindir í þjóðareigu og fullt
gjald fyrir afnot af auðlindunum. Þetta var um langt árabil eitt helzta
baráttumál Styrmis Gunnarssonar á Morgunblaðsárum hans.
·
Frumvarp Stjórnlagaráðs kveður einnig á um jafnt vægi atkvæða í fullu
samræmi við margar forustugreinar Morgunblaðsins um kjördæmamál, t.d.
27. október 1993.
·
Frumvarp Stjórnlagaráðs kveður á um beint lýðræði, þ.e. rétt þjóðarinnar
til að skjóta málum til þjóðaratkvæðis, en Styrmir Gunnarsson mælir nú
eindregið fyrir því sjónarmiði í opinberri umræðu.
·
Ætla verður einnig, að blaðamaðurinn og ritstjórinn hljóti að fagna
ákvæðum frumvarpsins um upplýsingafrelsi, frelsi fjölmiðla og vernd
blaðamanna, heimildarmanna og uppljóstrara.
Með því að greiða frumvarpi Stjórnlagaráðs atkvæði sitt 20. október
myndi Styrmir Gunnarsson slá fleiri keilur í einu kasti en honum hefur
nokkurn tímann áður gefizt kostur á í kjörklefanum. Atkvæði hans greitt
Sjálfstæðisflokknum í Alþingiskosningum hefur aldrei nokkurn tímann
getað gefið honum von um að ná öllum þrem helztu baráttumálum sínum í
gegn á einu bretti og frelsi fjölmiðla í kaupbæti.
|
En nú bregður svo við, að Styrmir Gunnarsson er genginn úr skaftinu.
Hann talar í útvarpsviðtali um „svokallað Stjórnlagaráð“. Hann virðir
ekki nafngiftina, sem Alþingi gaf Stjórnlagaráði skv. þingsályktun. Hann
kallar þjóðaratkvæðagreiðsluna 20. október „skoðanakönnun“. Hann virðir
ekki samþykkt Alþingis á „Þingsályktun
um ráðgefandi þjóðaratkvæðagreiðslu um tillögur stjórnlagaráðs að
frumvarpi til stjórnarskipunarlaga“. Ætla mætti, að fv. ritstjóra
dagblaðs þætti ástæða til að virða samþykktir og lög frá Alþingi. |
Styrmir Gunnarsson sýnir því aðalatriði málsins engan áhuga heldur eða
skilning, að grunnurinn að frumvarpi Stjórnlagaráðs var lagður á
þjóðfundinum 2010, þar sem komu saman
950 manns af landinu öllu, frá 18 ára til 91 árs að aldri,
valin af handahófi úr þjóðskrá, og var kynjaskipting nánast jöfn.
Úrtakið var valið þannig, að tryggt væri, að niðurstöður þjóðfundarins
spegluðu vilja þjóðarinnar. Skoðanir Styrmis Gunnarssonar á auðlindum í
þjóðareigu, jöfnu vægi atkvæða og beinu lýðræði njóta víðtæks stuðnings
meðal þjóðarinnar eins og þjóðfundurinn og einróma samþykkt
Stjórnlagaráðs vitnuðu um. Ætla má, að Styrmir Gunnarsson hafi með
ötulum málflutningi á síðum Morgunblaðsins árum saman átt ríkan þátt í,
að þjóðin komst að sömu niðurstöðu og hann í þessum þrem lykilmálum.
|
Hvers vegna snýr Styrmir Gunnarsson nú baki við þrem helztu baráttumálum
sínum? – nú þegar samþykkt þeirra í stjórnarskrá lýðveldisins er í
sjónmáli. Hvers vegna vanvirðir hann samþykktir Alþingis? – og gerir
lítið úr þeim, sem var falið af þingi og þjóð að þoka málinu áfram í
Stjórnlagaráði. Hann hefur ekki lagt fram nein efnisleg rök gegn
frumvarpinu, heldur fjargviðrast hann út af ferlinu eins og það skipti
engu máli, að meiri hluti Alþingis ákvað feril málsins. Nú fær það annan
hljóm, sem Morgunblaðið sagði um kommúnista á kaldastríðsárunum – að
þeir myndu selja ömmu sína fyrir flokkinn. Hvað sem því líður geri ég
fastlega ráð fyrir, að góðir sjálfstæðismenn muni þúsundum saman greiða
frumvarpi Stjórnlagaráðs atkvæði sitt 20. október, enda gefst þeim þá
eins og öðrum færi á að slá fleiri keilur í einu kasti en nokkurn tímann
áður í sögu landsins. Slíkt tækifæri ættu menn ekki að láta ganga sér úr
greipum. |