|
Mynd 2. Myndin sýnir skuldir útvegsfyrirtækja í milljörðum króna (á verðlagi hvers árs). Skuldirnar námu um 500 milljörðum króna í árslok 2008 skv. framreiknuðum tölum frá Seðlabanka Íslands. Skuldirnar hafa nálega fjórfaldazt frá 1995 sem hlutfall af útflutningsverðmæti sjávarafurða: þær námu 110% af útflutningsverðmætinu 1995 og um 400% 2008. Kvótakerfinu var ætlað að stuðla að hagræðingu og þá væntanlega einnig að endurgreiðslu skulda, en það hefur leitt til þveröfugrar niðurstöðu, skuldasöfnunar og að vísu einnig til eignamyndunar á móti, en fiskveiðistjórnarkerfinu var ekki ætlað að greiða fyrir áframhaldandi fjárfestingu í útvegi. Útvegsfyrirtækin lögðu kvóta að veði einnig fyrir vafasamri skuldasöfnun utan útvegsins, stundum til að braska með gjaldeyri, og hafa því mörg misst kvótann í hendur lánardrottna. Mörg útvegsfyrirtæki virðast í ljósi þessara talna munu þurfa að skipta um eigendur innan tíðar. Álagning veiðigjalds í tæka tíð með því að fara gjaldheimtuleiðina, uppboðsleiðina eða afhendingarleiðina eða einhverja blöndu af öllum þrem hefði leitt til miklu meiri og skjótari hagræðingar en átt hefur sér stað og hefði dregið úr skuldum útvegsins í stað þess að auka þær. Sjá meira um málið í greininni Framleiðni og lánsfé.
|